İnsan dünyaya kelimenin tam anlamıyla MUHTAÇ olarak gelir. Belgesellerde doğumuna şahit olduğumuz birçok canlı kısa sürede hayatını devam ettirebilir hale gelebilir ama insan yavrusu için bu uzun yıllar mümkün olmaz. Muhtaç kelime anlamı olarak; ihtiyaçları olan fakat karşılamaya gücü yetmeyen demektir. Evet hayatta kalmaya ihtiyacımız var ve bunu tek başımıza başarmamız mümkün değil.
Hayatta kalmak için muhtaç olduğumuz kişilerin bize karşı tavırları da KİM ve NEYE DEĞER olduğumuza karar vermemizi sağlar. İhtiyaçlarımız ebeveynlerimiz tarafından fark edildi mi? Fark edilen ihtiyaçlarımız karşılandı mı? ya da İhtiyaçlarımız anne babamıza yük gibi mi geldi?
UTANÇ; ihtiyaçları fark edilmeyen ya da bir ihtiyacı olduğu anlaşılsa da tam olarak neye ihtiyacı olduğu kestirilemeyen çocuklarda filizlenmeye başlar. İhtiyaçları anne babasına yük olan ve bu sebeple cezalandırılan, yok sayılan çocuklarda utanç derinleşerek yerini AŞAĞILANMA hissine bırakır. Eğer hayatta kalmak için birine muhtaçsanız “Ben Kötü, Değersiz Biriyim” inancı “Anne babam güvenilmez ve beni her an terk edebilirler” inancından daha güvenlidir.
Bu sebeple çocuk için bağlanma figürlerinin tehlikeli ya da güvenilmez olduklarının farkına varmaktansa kendini KUSURLU görmek daha iyidir. Hayatta kalmak için birine muhtaçsanız ona isyan etmektense kendinde kusur bulup, utanılacak biriymiş gibi hissetmek daha işlevseldir.
İçinizde nedenini bilmediğiniz bir değersizlik, yetersizlik ve bir yere ait olamama hissi varsa Utanç kapınızı sık sık çalıyor demektir ve bazen bu hissin bugünle hiçbir alakası yoktur.
Sağlıcakla kalın.
Hasan DURAN
Klinik Psikolog (Samsun Psikolog)
