İnsan dünyaya kelimenin tam anlamıyla MUHTAÇ olarak gelir. Belgesellerde doğumuna şahit olduğumuz birçok canlı kısa sürede hayatını devam ettirebilirken insan yavrusu için bu uzun yıllar mümkün olmaz.
Muhtaç kelime anlamı olarak; ihtiyaçları olan fakat karşılamaya gücü yetmeyen demektir. Evet hayatta kalmaya ihtiyacımız var ve bunu tek başımıza başarmamız mümkün değil.
Hayatta kalmak için muhtaç olduğumuz kişilerin bize karşı tavırları yani muhtaçken gördüğümüz muamele KİM ve NEYE DEĞER olduğumuza karar vermemizi sağlar.
İhtiyaçlarımız ebeveynlerimiz tarafından fark edildi mi? Fark edilen ihtiyaçlarımız karşılandı mı? ya da ihtiyaçlarımız anne babamıza yük gibi mi geldi?
UTANÇ; ihtiyaçları fark edilmeyen ya da bir ihtiyacı olduğu anlaşılsa da tam olarak neye ihtiyacı olduğu kestirilemeyen çocuklarda filizlenmeye başlar.
Bir ihtiyaç hissedilir hale geldiğinde bunun bakım verenler tarafından fark edilmemesi, anlaşılamaması ve bunun süreklilik arz etmesi, çocukta; “BENİM FARK ETTİĞİM NEDEN FARK EDİLMİYOR, İHTİYAÇLARIMDA, HİSLERİMDE, BENDE BİR SORUN MU VAR” inancının yerleşmesine neden olarak utanma duygusunun oluşmasına neden olur. İhtiyaçları anne babasına yük olan ve bu sebeple cezalandırılan, yok sayılan çocuklarda ise utanç derinleşerek yerini AŞAĞILANMA hissine bırakır.
Eğer hayatta kalmak için birine muhtaçsanız “Ben Kötü, Değersiz Biriyim” inancı “Anne babam güvenilmez ve beni her an terk edebilirler” inancından daha güvenlidir.
Bu sebeple çocuk için bağlanma figürlerinin tehlikeli ya da güvenilmez olduklarının farkına varmaktansa kendini KUSURLU görmek daha iyidir. Hayatta kalmak için birine muhtaçsanız ona isyan etmektense kendinde kusur bulup, utanılacak biriymiş gibi hissetmek daha işlevseldir.
İçinizde nedenini bilmediğiniz bir değersizlik, yetersizlik ve bir yere ait olamama hissi varsa Utanç kapınızı sık sık çalıyor demektir ve çoğunlukla bu hislerin bugünle alakası yoktur.
Samsun’da veya dünyanın herhangi bir yerinde yaşadığınız utanç temelli; aşağılanma, kusurlu, değersiz hissetmek gibi konularda psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunuzda online ya da yüz yüze psikolojik danışmanlık hizmeti almak içi samsun psikolog Hasan Duran’a ulaşabilirsiniz.
Sağlıcakla kalın.
Hasan DURAN
Klinik Psikolog
Özne Psikoloji Eğitim ve Danışmanlık Hizmetleri