Hepimizin hayaletleri var, bizi gizli gizli takip eden, pusuya düşürmeye çalışan. Hani biz de boş değiliz, onların tuzaklarına düşmüyoruz kolay kolay. Ama ne pahasına…
Ne işe yarar ki hayaletler, niye varlar. Olmasalar olmaz mı? Size bizi korumak için varlar desem inanır mısınız?
İnsanoğlunun göremediği ama varlığından emin olduğu şeylerden biri de KORKULARIDIR. Evet yanlış okumadınız, bizim hayaletlerimiz de KORKULARIMIZDIR. Yukarıda yazdığım gibi KORKULARIMIZ bizi gerçekten korumak için mi var? Eğer öyleyse bizi neyden koruyorlar?
Amacım Sinirbilim dersi vermek değil. O sebeple kavramları derinlemesine değil, kabaca ele alacağım. Beynimizin duygulardan sorumlu bölgesi AMİGDALADIR. Duygulardan sorumlu birçok alan vardır fakat KÖTÜ DENEYİMLERİN, HİSLERİN VE DUYGULARIN DEPOLANDIĞI ALAN burasıdır.
Sahi bu amigdala’nın başka derdi yok mu da ne kadar kötü şey varsa depoluyor? Derdi çok, olmaz mı? ama en büyük derdi; bizi HAYATTA TUTMAK. O sebeple de bu kötü olayları depolar ve başımıza tekrar böyle şeyler gelmesin diye önlemler alır. YANİ BİZİ GEÇMİŞTE YAŞADIĞIMIZ KÖTÜ DENEYİMLERİN TEKRARINDAN KORUMAYA ÇALIŞIR.
Ama çoğu zaman o olayın çok önce yaşandığını, o zamanlar; küçük, güçsüz, yardım alamayacak durumda ya da tecrübesiz olduğumuzu, şimdi ise bunların tam tersi şartların geçerli olduğunu fark edemez.
Mesela; Sosyal Fobisi olan biri sosyalleşmeyi o kadar çok istemesine rağmen bir türlü sosyalleşemez. Nedeni ise amigdala’nın, kabaca mantıksal beynimiz diyebileceğimiz korteks’ten ortalama 10 ila 50 kat daha hızlı olmasıdır. İş kortekse kalsa şunu der; ’’YAŞADIĞIN OLAYLAR GERİDE KALDI, SENDE ARTIK ÇOK GELİŞTİN VE DEĞİŞTİN ARTIK YAPABİLİRSİN.’’ Ama kendisinden çok daha hızlı çalışan amigdala çoktaaaaan söyleyeceğini söylemiştir; ‘’GEÇMİŞTE NELER YAŞADIĞIMIZI BİLİYORSUN, HATIRLASANA NASIL REZİL OLDUĞUNU, REDDEDİLDİĞİNİ, OTUR OTURDUĞUN YERDE.’’ Yani atı alan Üsküdar’ı geçmiştir.
Her deneyim gibi amigdala’nın deneyimi de tekrar ettikçe pekişir. Amacı sizi hayatta tutmak olan amigdala hayattan zevk alıp almadığınıza bakmaz. Onun için tek geçer akçe hayatta mısınız değil misiniz? Eğer hayatta iseniz o işini iyi yaptığını düşünecek ve yapmaya devam edecektir.
NE YAPMALI?
Bilmeniz gereken amigdala’nın sizi korumaya çalışmasıdır. Ama maalesef bugünü değil geçmiş deneyimi baz alır. Amigdala’nın yani KORKULARIMIZIN yani HAYALETLERİMİZİN ortadan kaybolması; bunlar geçmiş korkularım ve beni esir alıyorlar deyip onlara yavaş yavaş da olsa dokunmaya başlamamızla gerçekleşir.
Korkularımızla yüzleşmeye başladıkça mantıklı beynimiz (korteks) daha hızlanır ve amigdala’nın ani ateşlenmelerini engeller. Yani ona; ‘’Artık Geçti, Korkacak Bir Şey Yok, Rahat Ol’’ der. Yani korkularınızla yüzleşmeye karar verdiğinizde hayaletlerinizin de kaybolduğunu görürsünüz.
Hayali korkularınızın hayat kalitenizi azaltmaması temennisiyle…
Sağlıcakla kalın…
Uzman Klinik Psikolog (Samsun Psikolog)
